1. Strona główna
2. Aktualnosci

16. i 17. września w Wiśle, odbyło się XXVII Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich. Powiat Stargardzki był reprezentowany przez Panią Starostę – Iwonę Wiśniewską.

XXVII Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich to najwyższy organ ZPP. Zebranie miało na celu przedyskutować samorządowe problemy, przyjąć założenia do programu działania Związku oraz podjąć decyzję w sprawach statutowych. Przyjęto  również sprawozdanie Prezesa Zarządu ZPP z działalności Zarządu i sprawozdanie finansowe za rok 2020.

Do najważniejszych punktów obrad należało przyjęcie przez Delegatów stanowisk w sprawach istotnych dla powiatów.  Dotyczyły one m.in.:

- sposobu wynagradzania pielęgniarek w domach pomocy społecznej,

- konieczności zapewnienia długoterminowej perspektywy działań w zakresie publicznego transportu zbiorowego,

- konieczności zmiany art. 130 a ustawy – Prawo o ruchu drogowym ( przepis mówi o usuwaniu porzuconych pojazdów ).

W naszej ocenie na szczególną uwagę zasługują stanowiska, które bezpośrednio mają związek z funkcjonowaniem Powiatu Stargardzkiego:

Stanowisko
XXVII Zgromadzenia Ogólnego
Związku Powiatów Polskich
w sprawie konieczności zmiany art. 130a ustawy
– Prawo o ruchu drogowym
Wisła, 17 września 2021 roku

Związek Powiatów Polskich uważa, że istnieje potrzeba poważnego przemyślenia zarówno konstrukcji, jak i sposobu wykorzystywania przez policję art. 130a ustawy Prawo o ruchu drogowym. W swoim obecnym kształcie przepis ten prowadzi do narastania kosztów po stronie powiatów – bez możliwości ich efektywnego odzyskania od zainteresowanych.
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na fakt, że policja często nakazuje usunięcie na podstawie art. 130a Prawa o ruchu drogowym pojazdów, które w rzeczywistości nie spełniają przesłanek usunięcia na mocy tego przepisu. Pojazdy porzucone w miejscach, w których nie stanowią zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego powinny być przedmiotem usunięcia na podstawie art. 50a Prawa o ruchu drogowym. Różnica jest istotna – ten pierwszy przepis jest dostosowany do pojazdów mających realną wartość; ten drugi – do pojazdów porzuconych, mających często bardzo znikomą wartość – porównywalną z wartością złomu. Konsekwencją jest przyjęcie znacznie prostszej procedury postępowania w tym drugim przypadku. Tymczasem art. 130a wymaga orzeczenia przepadku przez sąd. Procedura ta jest bardzo czasochłonna, kosztowna oraz nieadekwatna do wartości porzucanego mienia przez właścicieli pojazdów. Sądy cywilne często zawieszają procedurę sądową z powodu trudności zlokalizowania uczestnika postępowania – właściciela porzuconego samochodu. Często okazują się nimi – przynajmniej na papierze – cudzoziemcy i to nie będący obywatelami Unii Europejskiej. W konsekwencji sądy cywilne nakazują powiatom poszukiwanie właścicieli usuniętych pojazdów, co nieraz graniczy z niemożliwością. W praktyce niektóre sprawy są zawieszane na kilka lat a powiaty ponoszą bardzo duże koszty z tytułu dozoru nad pojazdami usuniętymi z dróg. Szansa zrekompensowania tych kosztów – wobec skomplikowanej procedury zawartej w art. 130a Prawa o ruchu drogowym jest praktycznie zerowa. Obecny stan jest sprzeczny z interesem publicznym, a zatem wymaga natychmiastowej zmiany.

Stanowisko
XXVII Zgromadzenia Ogólnego
Związku Powiatów Polskich
w sprawie wynagradzania pielęgniarek w domach pomocy społecznej
Wisła, 17 września 2021 roku

Domy pomocy społecznej, pomimo że są placówkami opiekuńczymi i nie posiadają uprawnień do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej – są miejscami, w których opieka zdrowotna jest koniecznością.
Wielu z mieszkańców DPS-ów to osoby chore i niesamodzielne, często wymagające intensywnych zabiegów pielęgnacyjnych. W związku z powyższym, a także biorąc pod uwagę istotę tematu, Związek Powiatów Polskich po raz kolejny apeluje o zmianę regulacji prawnych w kierunku gwarantującym pensjonariuszom domów pomocy społecznej właściwy poziom opieki pielęgniarskiej. Jednostki samorządu terytorialnego podejmują ogromny trud finansowy, by zapewnić mieszkańcom tych domów jak najlepszą opiekę, jednak z uwagi na ograniczone możliwości dużym problemem jest zapewnienie środków na podwyższenie wynagrodzeń personelu medycznego. Status pielęgniarek zatrudnionych w domach pomocy społecznej jest zdecydowanie odmienny od statusu pielęgniarek pracujących w podmiotach leczniczych. Ich wynagrodzenia nie podlegają finansowaniu ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, przez co są znacznie niższe. Zwracamy uwagę, że zakres obowiązków i odpowiedzialności pielęgniarek zatrudnionych w domach pomocy społecznej jest niejednokrotnie większy niż pielęgniarek zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Nierówności płacowe prowadzą do sytuacji, w której wykwalifikowana kadra pielęgniarska rezygnuje z pracy w domach pomocy społecznej, co w praktyce pogarsza sytuację mieszkańców tych domów. Zwracamy się do Ministra Rodziny i Polityki Społecznej oraz do Ministra Zdrowia o wypracowanie – w porozumieniu z jednostkami samorządu terytorialnego oraz samorządem zawodowym pielęgniarek – rozwiązania, które pozwoli na finansowanie personelu medycznego wykonującego świadczenia zdrowotne na rzecz pensjonariuszy domów pomocy społecznej, ze środków dedykowanych finansowaniu świadczeń opieki zdrowotnej.

Stanowisko
XXVII Zgromadzenia Ogólnego
Związku Powiatów Polskich
w sprawie zabezpieczenia dochodów jednostek samorządu
terytorialnego
Wisła, 17 września 2021 roku

Art. 167 Konstytucji RP gwarantuje jednostkom samorządu terytorialnego udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań. W oparciu o to założenie powstała obowiązująca od 2004 roku ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Niestety przez minione prawie 20 lat sukcesywnie były wprowadzane zmiany innych przepisów – pociągające za sobą istotne zmniejszenie wydajności poszczególnych źródeł dochodów. W sposób szczególny dotyczy to udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi jedno z najistotniejszych źródeł dochodów własnych, a w przypadku powiatów – główne źródło. Jeśli nałożymy na to powiększającą się konsekwentnie edukacyjną lukę finansową i coraz szybszy wzrost wydatków bieżących, to oczywista staje się diagnoza odnośnie trudnej sytuacji finansowej wielu jednostek samorządu terytorialnego.
Oceny tej nie zmieniają środki przyznawane incydentalnie w ramach różnych inicjatyw rządowych, np. Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, czy obecnie Funduszu Polski Ład – Program Inwestycji Strategicznych. Związek Powiatów Polskich docenia wszystkie te działania, zwraca jednak uwagę na fakt, że są one dedykowane wydatkom inwestycyjnym, podczas gdy obecnie coraz poważniejszym problemem jest zbilansowanie dochodów bieżących i wydatków bieżących.
Procedowane obecnie zmiany podatkowe – zapowiedziane w ramach Polskiego Ładu – przełożą się na bardzo istotny spadek dochodów podatkowych. W pełni rozumiejąc potrzebę stworzenia nowej polityki podatkowej wyraźnie podkreślamy, że nie powinna się ona wiązać z uszczerbkiem dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Większy dochód rozporządzalny w rękach obywateli będzie miał niewielki skutek, jeśli będą oni musieli go wydać na usługi, które do tej pory uzyskiwali w ramach usług publicznych. Najprostszym sposobem wyrównania ubytku byłoby odpowiednie podniesienie odsetka udziałów gmin, powiatów i województw w PIT. W zamierzeniu rządu mechanizmem wyrównywania ubytku ma być ustawa o wsparciu jednostek samorządu terytorialnego w związku z Programem Polski Ład (druk sejmowy nr 1531). Związek Powiatów Polskich dostrzega zalety zaproponowanych rozwiązań, jednakże zwraca uwagę na fakt, iż stanowią one poważną zmianę systemową – nie omówioną w sposób dostatecznie wnikliwy ze względu na narzucone tempo pracy. Według wstępnych analiz możemy przyjąć, że rozwiązania te w ujęciu globalnym zapewnią utrzymanie poziomu dochodów na indeksowanym poziomie nominalnym, jednakże kosztem osłabienia długoterminowej dynamiki wzrostu – poniżej poziomu odpowiadającego wzrostowi kosztów świadczenia usług publicznych, a także znaczącym zmniejszeniem odsetka dochodów własnych w strukturze dochodów. Jednocześnie w skali poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego nastąpią zauważalne przesunięcia między poszczególnymi jednostkami samorządu terytorialnego–w dłuższej perspektywie czasu prowadzące do względnej poprawy sytuacji jednostek słabszych kosztem jednostek silniejszych. Nie negując sensowności części zaproponowanych zmian, wyrażamy obawę co do długofalowych skutków zaproponowanych rozwiązań. W sytuacji, w której nastąpi rozejście się dynamiki wzrostu wydatków i dynamiki dochodów, samorząd utraci możliwość efektywnego zarządzania, stając się po prostu administratorem wydatków sztywnych, uzależnionym – w zakresie możliwości rozwojowych– od pozyskania środków rozdzielanych przez administrację rządową.
Związek Powiatów Polskich wyraża oczekiwanie, iż prace nad systemem dochodów jednostek samorządu terytorialnego będą dalej trwały – w oparciu o zasadę partnerstwa i rzeczywistego konsultowania – przy uwzględnieniu realnych potrzeb wydatkowych i konieczności zapewnienia stabilności dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Ustawowy poziom dopłat z Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych w wysokości nie przekraczającej 1 zł – a zatem zbyt niskiej do osiągnięcia zamierzonych celów – jest podnoszony na jeden rok do 3 zł. Utrudnia to planowanie rozwoju linii ze względu na niepewność, czy dana linia będzie za rok funkcjonowała z większą, czy znacznie mniejszą dopłatą.
W konsekwencji mamy do czynienia ze stanem permanentnej prowizorki, w którym rozwój następuje poprzez instrument przeciwdziałania zaburzeniom w publicznym transporcie zbiorowym. Zwracamy jednak uwagę, że zgodnie z przepisami ustawy o publicznym transporcie zbiorowym metoda taka jest ograniczona czasowo do dwóch lat. Oznacza to, że za chwilę przestanie być ona możliwa do stosowania.

W związku z powyższym oczekujemy wprowadzenia rozwiązań prawnych umożliwiających długoterminowe planowanie w publicznym transporcie zbiorowym.

Stanowisko
XXVII Zgromadzenia Ogólnego
Związku Powiatów Polskich
w sprawie konieczności zapewnienia długoterminowej perspektywy
działań w zakresie publicznego transportu zbiorowego
Wisła, 17 września 2021 roku

Zapewnienie skutecznego systemu publicznego transportu zbiorowego – w tym również likwidującego białe plamy transportowe – jest bardzo istotnym zadaniem władz publicznych. Jest to jednocześnie zadanie, które wymaga planowania w długiej perspektywie czasu. Konieczność ta wynika z trzech wzajemnie powiązanych kwestii: • wagi przyzwyczajenia społeczeństwa do funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego w określonym standardzie – potrzeba czasu nim nowo utworzona linia zbierze grono stałych pasażerów; przerwanie funkcjonowania linii powoduje z kolei trwałą utratę pasażerów, która nie znika wraz z reaktywacją linii; • wieloletniego okresu amortyzacji autobusów, co oznacza, że poszczególne przedsiębiorstwa przewozowe nie są skłonne podejmować działań ukierunkowanych na odnowienie taboru bez gwarancji jego wykorzystania; • wymogów prawnych nakazujących np. ogłoszenie zamiaru udzielenia zamówienia na wykonywanie przewozów z rocznym wyprzedzeniem. Tymczasem od kilku lat jesteśmy świadkami dwóch niekorzystnych zjawisk: • Utrzymywania niepewności co do docelowego kształtu ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Corocznie – zwykle w ustawie okołobudżetowej – następuje przedłużenie obowiązywania dotychczasowych przepisów o rok, powiązane z zapowiedzią uchwalenia docelowych przepisów. Jak do tej pory nie możemy się tego doczekać; Ustawowy poziom dopłat z Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych w wysokości nie przekraczającej 1 zł – a zatem zbyt niskiej do osiągnięcia zamierzonych celów – jest podnoszony na jeden rok do 3 zł. Utrudnia to planowanie rozwoju linii ze względu na niepewność, czy dana linia będzie za rok funkcjonowała z większą, czy znacznie mniejszą dopłatą. W konsekwencji mamy do czynienia ze stanem permanentnej prowizorki, w którym rozwój następuje poprzez instrument przeciwdziałania zaburzeniom w publicznym transporcie zbiorowym. Zwracamy jednak uwagę, że zgodnie z przepisami ustawy o publicznym transporcie zbiorowym metoda taka jest ograniczona czasowo do dwóch lat. Oznacza to, że za chwilę przestanie być ona możliwa do stosowania. W związku z powyższym oczekujemy wprowadzenia rozwiązań prawnych umożliwiających długoterminowe planowanie w publicznym transporcie zbiorowym.

Wszystkie podjęte stanowiska znajdą Państwo pod linkiem:

https://www.zpp.pl/artykul/2261-xxvii-zgromadzenie-ogolne-zpp-przyjete-stanowiska