Położenie
Powiat usytuowany jest na południe od stolicy województwa zachodniopomorskiego – Szczecina.
Przez Stargard i teren powiatu stargardzkiego biegnie droga krajowa nr 10, prowadząca ze Szczecina do Bydgoszczy i dalej do Torunia i Warszawy. Stolicę powiatu dzieli odległość 40 km od granicy państwa, 36 km od Szczecina, 180 km od Berlina i 120 km od terminalu promowego w Świnoujściu.
W odległości około 40 km od Stargardu znajduje się Międzynarodowy Port Lotniczy Goleniów, z którego dogodne połączenia umożliwiają komunikację lotniczą ze światem. Stargard stanowi ważny węzeł kolejowy na mapie kraju. Linie kolejowe łączą miasto i region ze wszystkimi metropoliami Polski.
Powierzchnia
Powiat stargardzki jest jednym z największych w Polsce, a zarazem najbardziej rozległym powiatem w województwie zachodniopomorskim. Obejmuje 1.519 km kw. powierzchni.
W skład powiatu wchodzi 10 gmin:
- gmina miejska: Stargard
- gminy miejsko-wiejskie: Chociwel, Dobrzany, Ińsko, Suchań
- gminy wiejskie: Dolice, Kobylanka, Marianowo, Stara Dąbrowa, Stargard.
Ludność
120 422 osób – tyle według danych GUS wynosiła liczba mieszkańców powiatu stargardzkiego w 2015 roku.
Turystyka
Informacje ogólne
Na odwiedzających Powiat Stargardzki czeka wiele atrakcji - amatorzy żeglowania, windsurfingu, nurkowania i wędkarstwa mają do dyspozycji piękne jeziora. Obdarzone niezwykłym urokiem lasy o różnorodnym drzewostanie z obfitującym w grzyby i jagody runem leśnym zapewnią moc niepowtarzalnych wrażeń.
Czas spędzony na wycieczkach pieszych, rowerowych lub kajakowych szlakami turystycznymi sprzyja wypoczynkowi. Można tutaj odkryć wiele cennych zabytków, małe wiejskie kościołki, zapomniane przez czas dworki i pałace, a nad brzegami jezior i rzek wiele rzadkich gatunków ptaków. Ciekawostką stolicy powiatu – Stargardu jest przebiegający przez miasto 15 południk długości geograficznej wschodniej, który jest głównym południkiem strefy czasu środkowo – europejskiego.
Krajobraz i przyroda
Powiat Stargardzki ma do zaoferowania niepospolite walory, które wynikają z jego położenia geograficznego. Granice powiatu obejmują Równiny: Pyrzycko – Stargardzką, Nowogardzką oraz Pojezierze Ińskie. We wschodniej części powiatu znajduje się Iński Park Krajobrazowy. Na zachód od Stargardu znajduje się piąte, co do wielkości jezioro w Polsce – Miedwie, a w gminie Kobylanka znajduje się południowa część Puszczy Goleniowskiej.
w związku z działalnością lądolodu skandynawskiego krajobraz jest bardzo urozmaicony. Można tu podziwiać ciągnące się równoleżnikowo pasma wzgórz na Wyżynie Ińskiej, z których najwyższe Góra Głowacz wznosi się na wysokość 180 m n.p.m. Rzeźbę powierzchni urozmaicają doliny rzek: Ina, Krąpiel, Krępa, Mała Ina, Pęzinka. Największym jeziorem regionu jest jezioro Miedwie o powierzchni 35 km², które od dawna przyciąga uwagę żeglarzy i amatorów windsurfingu. Jezioro leży na wysokości 14 m n.p.m., a jego głębokość wynosi 43,8 m, co daje największą w Polsce kryptodepresję (prawie 30 m p.p.m.).
Na terenie powiatu jest wiele malowniczych zakątków. Miejscem, które warto zobaczyć to Iński Park Krajobrazowy utworzony w 1981 roku, obejmujący pow. ok. 18 000 ha i otulinę o pow. ok. 26 000 ha, w którym znajduje się także kilka rezerwatów przyrody:
- „Głowacz” – rezerwat leśny o pow. 78,7 ha, chroni krajobraz polodowcowy
- „Kamienna Buczyna” o pow. 15,27 ha i „Wyspa Sołtyski” o pow. ca 22, 9 ha - utworzone dla ochrony buczyny
- „Bórbagno Miałka” - ochrona boru bagiennego, pow. 34,2 ha
- „Krzemienne Źródliska” - zachowanie kompleksu bagiennych lasów o charakterze źródliskowym, pow. ca 76 ha.
Znajduje się tutaj 18 jezior o powierzchni powyżej 5 ha i 45 mniejszych. Największym akwenem jest jezioro Ińsko o powierzchni 596 ha, niezwykle urokliwe połączenie pięciu rynien otoczonych wzniesieniami, z trzema wyspami - największa z nich, będąca rezerwatem przyrody Wyspa Sołtyski, zajmuje około 20 ha.
Park obejmuje najcenniejszy przyrodniczo i krajobrazowo fragment Pojezierza Ińskiego. Flora Ińskiego Parku Krajobrazowego liczy około 700 gatunków roślin naczyniowych. Oznacza to, że spotkać tu można 1/3 roślin występujących w Polsce. W licznych jeziorach żyją rzadkie gatunki ryb, takie jak sieja i sielawa. Na terenie Parku występują niezwykle korzystne warunki życia dla płazów i gadów.
Park jest ostoją ptaków o randze europejskiej oraz obszarem specjalnej ochrony ptaków Europejskiej Sieci Natura 2000. Stwierdzono, iż do lęgów na Pojezierzu Ińskim przystępują 142 gatunki ptaków.
Na terenie parku preferuje się uprawianie turystyki pieszej, rowerowej, konnej oraz wodnej. Są tu cztery szlaki turystyczne przeznaczone zarówno do turystyki pieszej jak i rowerowej. Szlaki poprowadzono przez najciekawsze rejony w sąsiedztwie obiektów przyrodniczych i obiektów kultury materialnej.
Poza Ińskim Parkiem Krajobrazowym dla ochrony wartości przyrodniczych w powiecie wyodrębniono rezerwaty przyrody:
- „Gogolewo” – o pow. 3 ha. Obszar łąk w dolinie rzeki Krąpiel. Stanowiska pełnika europejskiego i in. rzadkich gatunków roślin na łąkach rdestowo-ostrożeniowych
- „Ozy Kiczarowskie” – wał ozowy – twór geologiczny powstały w trakcie wycofywania się lodowca, o pow. 4,7 ha. Zlokalizowany na płn.-wsch. od Stargardu, przecina go droga Stargard-Chociwel
- „Dęby Sądowskie”- fragment lasu grądowego z pomnikowymi okazami dębów i stanowiskami roślin chronionych m.in. storczyków w runie, pow. ca 3 ha.
Na ziemi stargardzkiej jest również wiele innych uroczych miejsc, jak choćby malownicza dolina rzeki Krąpieli o typowo górskim charakterze, z głęboko wciętym i krętym korytem. Zbocza doliny mają różne nachylenie, a ich wysokość sięga nawet 16 metrów. Na niewielkiej powierzchni występuje duże bogactwo flory i fauny a obfitość gatunków sprawia, że jest to jeden z najbardziej interesujących obszarów przyrodniczych na Pomorzu Zachodnim.
Piękne tereny znajdziemy także na obszarze gminy Stara Dąbrowa i w gminie Dolice, bogatej w kompleksy leśne. Przepływająca tędy Mała Ina należy do przyjemnych tras spływów kajakowych. Podobnymi walorami odznacza się gmina Marianowo, położona w dorzeczu trzech rzek: Krąpieli, Krępy i Dołżnicy. Bogate w runo leśne i zwierzynę łowną lasy porastają także znaczne obszary gminy Suchań.